Blog |'Probeer ik iets anders, krijg ik een snauw terug.' | Drie tips voor als je aan de slag gaat met ander gedrag.

De eerste dag van de vakantie: wij zijn er niet goed in. Misschien zijn onze stresslevels nog te hoog, houden we gewoon niet van pakken en het rijden of valt zo’n eerste dag altijd nog wat tegen bij de hoge verwachtingen die je vooraf opbouwt: ‘Bijna vakantie, dan is alles beter’. Feit is dat we […]

De eerste dag van de vakantie: wij zijn er niet goed in.

Misschien zijn onze stresslevels nog te hoog, houden we gewoon niet van pakken en het rijden of valt zo’n eerste dag altijd nog wat tegen bij de hoge verwachtingen die je vooraf opbouwt: ‘Bijna vakantie, dan is alles beter’.

Feit is dat we allemaal wat kortaf zijn en grote en kleine ruzies continu op de loer liggen.

Zo ook afgelopen zomer. Op weg naar de eerste bestemming leiden kleine onhandigheden tot irritaties en loopt de spanning per kilometer op. Onder het mom ‘laat ik eens de verstandigste zijn’ probeer ik de stemming te doorbreken. Ik vertel hoe ons gekibbel van net toch maar weer een fijn blog oplevert, haha!

‘Laten we onszelf niet te serieus nemen’, wil ik er nog bij zeggen. Maar daar krijg ik de kans niet toe, ik krijg direct een snauw als antwoord.

Ik zucht (niet te nadrukkelijk natuurlijk, die ruzies liggen uiteraard zelden aan mij) en leg uit dat ik probeerde er een draai aan te geven en er iets leuks van te maken.

In plaats van de gehoopte glimlach en begrip herhaalt manlief ‘dat ik er iets leuks van zou kunnen maken’. ‘Ja, dat zeg ik toch net?’, reageer ik, nu wel lichtelijk gepikeerd.

We laten het voor wat het is. Omdat het me toch dwars blijft zitten vraag ik bij de volgende stop wat er nu gebeurde.
Tot mijn stomme verbazing vertelt hij dat hij juist wél met me meedacht. Ook hij probeerde de knop om te zetten. En deed dat door mijn idee van ‘er iets leuks van maken’ te bevestigen. Hij was alleen nog niet begonnen, of hij kreeg van mij een snauw om zijn oren.

Ik was zo bezig geweest met welles-niettes en tegen-stand, dat ik zijn meedenken helemaal had gemist. Ik reageerde gepikeerd, alleen maar door mijn eigen verwachting: namelijk dat alles wat hij zou zeggen ’tegen’ was.

Ik bekeek en beluisterde zijn gedrag vanuit wat ik verwáchtte op dat moment.

Ik zou beter moeten weten. In ons werk bij draait het om gedragsverandering. Waarbij ik regelmatig dit soort situaties zie: iemand probeert iets nieuws en krijgt daar totaal geen reactie op. Of erger nog: minstens net zo negatief als voorheen.

Het vraagt heel wat om door te gaan als je vol goede moed als je allesbehalve bemoedigende reacties krijgt.

Doe je de moeite om je gekrenkte trots aan de kant te zetten, heb je alles bij elkaar geraapt om iets nieuws te proberen… en dan krijg je allesbehalve bemoedigende reacties. In eerste instantie in elk geval. In ons boek Veranderen 3.0 is dit de voornaamste reden dat we het principe ‘geduld en volharding’ hebben opgenomen.

Zo ontmoette ik eens MT-lid Johan, een manager met veel te veel taken op zijn bord. Hij vertelde dat hij het moeilijk vond om taken te delegeren. Zijn team had daar uiteindelijk last van: hij was soms wat kort door de bocht en gehaast. Dat hadden ze hem verteld.

Om zichzelf uit te dagen, besloot hij wat vaker ‘nee’ te verkopen. In plaats van bemoedigende reacties, reageerde het hele team gepikeerd door zijn ‘nee’s. In plaats van de situatie te verbeteren, kreeg Johan het gevoel dat hij alles erger maakte en stopte er snel weer mee. Wat voor de langere termijn zeker niet handig was.

Hoe kun je dit nou voorkomen, en toch iets ‘nieuws’ uitproberen?

Op zich helpt het al om te weten dat anderen er niet van uitgaan dat je ‘ineens’ iets anders gaat doen. En daarmee ben je er nog niet.

Daarom drie tips voor als jij, of iemand in je omgeving, ook gaat experimenteren met ander gedrag.

Zodat je hopelijk wel doorzet en door de eerste, meest ongemakkelijke fase heen komt. Daarna wordt het echt gemakkelijker.

Tip 1. Wapen jezelf een beetje

Manage je eigen verwachtingen. Dan houd je het ook wat langer vol.

Weet dat je niet meteen alle handen op elkaar gaat krijgen en gejuich ontvangt zodra jij iets anders gaat proberen.

Dat is begrijpelijk als je gaat oefenen met ‘nee’ zeggen. Dan verwacht je dat je omgeving daar last van heeft. Verrassend genoeg werkt het vaak echter net zo wanneer je met gedrag aan de slag gaat dat voor anderen in principe prettig is: meer aandacht voor mensen om je heen, eerst positieve dingen benoemen en noem maar op. Mensen zijn gewoontedieren en moeten wennen aan nieuw gedrag, leuk of niet.

Zorg bijvoorbeeld voor iemand bij wie je even stoom kan afblazen of bij wie je verhaal kan halen. Zoals een boks-coach de bokser opvangt als hij klappen heeft gehad. En zorgt dat ie toch weer de ring in gaat.

Tip 2. Maak de stappen klein

Hoe kleiner de stappen die je maakt, hoe groter de kans dat je gaat doen wat je je voorneemt. En hoe minder hard je directe bevestiging van anderen nodig hebt.

Je reduceert zo je eigen faalkans inclusief de bijkomende onzekerheid. En je organiseert veel snellere feedback waarop nog makkelijk bij te sturen is.

Denk aan een keer per dag in een gesprek iemand een compliment geven, wanneer je doel is te werken naar een meer opbouwende sfeer. Wil je de slag maken naar meer initiatief? Kijk dan eerst eens naar wat er al gebeurt en zet al bestaande initiatieven volledig in het zonnetje voor je een heel innovatieprogramma invoert. Misschien blijken omvangrijkere acties helemaal niet meer nodig te zijn. En anders heb je gezorgd dat eerst de grond eens goed rijp is.

Tip 3. Vertel anderen wat je aan het doen bent

Licht wat je aan het doen bent toe aan anderen, op meta niveau: wat ga je doen en waartoe ga je dat doen?

Johan vertelde het team bij de eerstvolgende meeting dat hij bezig was wat vaker ‘nee’ te zeggen, omdat hij graag meer aandacht en concentratie wilde voor zijn team. Dat begrepen ze, want ze hadden last van zijn haastige gedrag. De context aan het team vertellen zorgde voor de ruimte waarin Johan de kans kreeg om zijn gedrag te veranderen.

En wanneer je zelf aan de slag gaat: misschien kun je zelfs om ondersteuning vragen bij anderen bij jouw voornemen.

Het team van Johan helpt hem nu herinneren aan zijn voornemen. Het is zelfs een grap geworden die rondgaat wanneer iemand ‘ja’ zegt -‘weet je het zeker?’- met een nuttig effect: iedereen denkt meer na over wat hij of zij aan een ander vraagt.

Ik ben benieuwd naar jouw eigen ervaringen!

Thema: inzichten en inspiratie over hoe je leiding kunt geven in & aan verandering.
Meer over dit thema

‘Probeer ik iets anders, krijg ik een snauw terug.’ | Drie tips voor als je aan de slag gaat met ander gedrag.