‘Hallo, Bob? Ik heb een probleem. De douche wordt niet koud.’ Bob lacht: ‘Niet warm, bedoel je?!’ ‘Nee, ik bedoel echt dat ‘ie niet koud wordt.’ Bob, verhuurder van onze cottage in Engeland, weet even niet wat hij moet zeggen. Al drie jaar lang start ik de dag met een koude douche. En nu gaat […]
‘Hallo, Bob? Ik heb een probleem. De douche wordt niet koud.’
Bob lacht: ‘Niet warm, bedoel je?!’
‘Nee, ik bedoel echt dat ‘ie niet koud wordt.’
Bob, verhuurder van onze cottage in Engeland, weet even niet wat hij moet zeggen.
Al drie jaar lang start ik de dag met een koude douche. En nu gaat dat ineens niet meer. Maar waar een wil is, is een weg: ik laat nu het bad vollopen met koud water (da’s pittiger dan de koude douche overigens).
‘Why on earth?’, vraagt Bob uiteindelijk.
Een vraag die ik vaker hoor :-).
Het begon toen ik merkte dat ik de thermostaat thuis steeds hoger zette.
Het zette me aan het denken: hoe komt het dat ik steeds slechter tegen de kou kan? Blijkbaar was mijn lichaam langzaam aan het afleren zichzelf voldoende warm te houden.
In dezelfde periode verdiepte ik me in het concept ‘Antifragility’.
Nassim Nicholas Taleb vertelt in het gelijknamige boek dat het tegenovergestelde van fragiliteit (of kwetsbaarheid) niet robuustheid is, maar antifragiliteit.
Oké, dat vergt even uitleg.
Stel dat je een glas laat vallen. Het kan breken (fragiel). Het kan ook een stevig glas zijn dat heel blijft (robuust). Maar een antifragiel glas is anders: dat wordt sterker van vallen. Antifragiliteit is het vermogen om sterker te worden van ’stressoren’: druk, breken, falen, diversiteit, etcetera.
De voorbeelden zijn legio:
- Het afweersysteem van je lichaam bouwt op door ziektekiemen, bacteriën en dergelijke binnen te krijgen. Net als botten druk nodig hebben om sterk te worden en te blijven.
- Het restaurantwezen als geheel wordt steeds beter door de (leer-)ervaringen van degenen die het helaas niet redden.
- Om spieren of conditie te trainen moet je ze uitdagen, stretchen tot voorbij je comfortzone (en herstellen trouwens!). Opgebouwde kracht ben je zo weer kwijt, van een week op bed liggen verlies je 70% van je spierkracht.
- ‘Lean startups’ zorgen zelfs actief voor snel fouten maken, vinden wat niet werkt, om daarvan te leren en beter te worden.
En zo nog veel meer. Sla er het boek van Taleb op na als je er meer wilt weten.
Om antifragiel te worden moet het systeem dus wel voldoende blootgesteld worden aan stressoren. Pas dan kan het ervan leren en verbeteren.
Dit leereffect vermeed ik door de thermostaat steeds hoger te zetten.
Ik stelde mijn lichaam niet meer bloot aan de ‘stressoren’, om de interne thermostaat te blijven trainen. Ik had me overgegeven aan het verleidelijke comfort van de verwarming, steeds iets warmer.
De thermostaat hoger zetten fungeerde als beschermingsmechanisme om de toenemende kwetsbaarheid van mijn interne warmteregelaar te beschermen. Waarmee ik mijn lijf de kans niet meer gaf om te leren van de normale ‘feedback’ van de omgeving: ‘Hé, het is koud, ik moet hier iets aan doen!’. Het normale, lerende mechanisme.
In verandertrajecten die wij begeleiden zien we deze neiging terug: het comfort opzoeken, en lastige, verstorende feedback uit de weg gaan:
- in het niet adresseren van onderhuidse conflicten;
- in mensen die elkaar uit de weg gaan omdat het ingewikkeld samenwerken is;
- in één keer iets nieuws uitproberen en als dat niet direct een daverend succes is, er mee stoppen onder het mom ‘ik heb het geprobeerd, en het werkt dus niet’.
- in mensen die het wel prima vinden zo, geen zin (meer) hebben om te leren.
- in een MT dat besluit dat elkaar feedback geven niet nodig is, omdat ‘we toch allemaal professionals zijn’.
Het zijn allemaal ‘thermostaatjes’.
Het uit de weg gaan van het discomfort ontneemt het systeem de kans om sterker te worden, te leren en groeien van de onprettige ‘feedback’. Verandering, in elk geval van binnenuit, blokkeert daardoor.
Hoe?
Als er geen nieuwe informatie in het systeem komt, is er geen enkele reden om daar van te leren en op aan te passen. Als alles ‘wat er wel is’ wordt toegedekt, is het blijkbaar wel prima zo. Verder met hoe we het altijd al deden dus!
Omdat de meeste mensen dit comfort bijzonder waarderen, zijn er weinigen die de stretch actief opzoeken. Zich voornemen: ik ga het mezelf eens lekker moeilijk maken.
Onder een koude douche gaan staan om je lijf te trainen beter tegen kou te kunnen.
Een prachtig voorbeeld van iemand die dat wel deed, is Jia Jiang. Hij besloot zijn angst voor afwijzing niet langer uit de weg te gaan en zichzelf te trainen om ermee om te gaan. Hij vertelt daar op bijzonder grappige en innemende manier over in het volgende filmpje:
Dit wel aangaan, actief experimenteren met nieuw gedrag en feedback opzoeken en uitlokken, is allemaal onderdeel van Veranderen 3.0. Eigenaarschap nemen door de gevolgen van je eigen acties, positief en negatief, onder ogen te zien. Het gaat om werken met wat er is doordat alles wat er toe doet op tafel moet kunnen komen. In de bovenstroom.
Omdat je er pas dan iets mee kan doen.
En het gaat verder.
Met onze veranderbenadering doen we meer dan alleen jullie gewenste uitkomsten helpen realiseren.
Terwijl we altijd zeggen dat het ons alleen daar om gaat, jullie gewenste uitkomsten. Waar wij zoveel mogelijk met onze handen vanaf blijven. ‘Het gaat niet om wat wij zouden willen’, vertellen we klanten. Misschien hebben we het jou ook verteld.
Sorry, we hebben gelogen.
Met Veranderen 3.0 hebben we wel degelijk een eigen agenda.
Wat wij zelf willen is organisaties leren om (weer) meer ‘antifragiel’ te worden.
Dat is onze gewenste uitkomst. En als het moet, zetten we jou en collega’s daarvoor onder jouw versie van een koude douche of, bij gebrek daaraan, in een koud bad.
Om er met een blij hoofd weer uit te komen. Na een paar keer dan.
Moooooi! Prachtig essay zo.
Dank je, Kitty! Word je nou mild tegen het eind van je sabbatical? 😉
Wauw, super fijn geschreven en vooral inhoudelijk zeer interessant én herkenbaar!
Wat leuk om te horen, Rieneke! Maakt me benieuwd naar hoe jij dit herkent?
Ben onder de indruk van je verhaal en van het filmpje Wat een mooie visie op afwijzing, heel leerzaam.
Alleen die koude douche van jou….die laat ik maar aan me voorbij gaan Stoer hoor
Dank voor de inspiratie liefs Miranda
Haha, dank je Miranda!
een waarheid als een koe, ik doe het zelf ook ( een koud bad nemen in een meer in het bos) en ben sindsdien net meer ziek of verkouden en dan die geweldige ombeschrijfelijke frisheid als je uit het water komt, so strong, of je heel de wereld aan kan.
Precies, en dat is toepasbaar op veel meer dan alleen hoe je met kou omgaat. Heerlijk he?!