“Vulnerability is the birthplace of creativity, innovation and change”, zegt Brene Brown in een veelbesproken Tedtalk. Ze voegt daar de niet onbelangrijke boodschap aan toe: “Vulnerability is our most accurate measurement of courage”. Over het belang van moed in organisatieverandering kunnen we meepraten. Veranderingen in een groep of organisatie vragen moed van iedereen. De moed om iets […]
“Vulnerability is the birthplace of creativity, innovation and change”, zegt Brene Brown in een veelbesproken Tedtalk.
Ze voegt daar de niet onbelangrijke boodschap aan toe: “Vulnerability is our most accurate measurement of courage”.
Over het belang van moed in organisatieverandering kunnen we meepraten. Veranderingen in een groep of organisatie vragen moed van iedereen. De moed om iets nieuws aan te gaan, zonder zekerheid over wat je gaat aantreffen. En het bekende dus los te laten.
Om in het diepe te springen soms. Of het nu gaat om alle controle uit handen geven omdat je denkt dat alleen zó je anderen de kans geeft zelf de regie te nemen. Of dat het om (van buitenaf bezien) kleinere veranderingen gaat als voortaan eerst twee vragen stellen voor je jouw mening geeft.
Maar het gaat ook om de moed om je open te stellen voor feedback van anderen. Grote kans dat als jij iets anders wilt bereiken en dat nog niet gebeurt, dat anderen informatie hebben die jou – mits je je dus kwetsbaar genoeg opstelt – verder kan helpen. Omdat (een deel van) de sleutel ook zit in jouw eigen gedrag. Wat jij doet, of juist niet doet. Wat een effect heeft op anderen, of je dat nu terecht en logisch vindt of niet.
Hoeveel moed dit vraagt, hangt af van hoe 
groot de comfortzone van iemand is. Omdat innovatie in principe voorbij gaat aan wat we al kennen, is de kans groter dat we op onbekend terrein komen.
Daar hebben we het niet vaak expliciet over met deelnemers. In facilitator- en trainersland hebben we het wel over “veiligheid in de groep” als voorwaarde, en er zijn een boel dingen die we doen om die veiligheid te helpen.
Vanuit Veranderen 3.0 zijn dat bijvoorbeeld:
– Een belangrijke grondhouding van de facilitatoren: I’m ok, you’re ok.
– De meta-boodschap in de houding van de leider & facilitator: alles dat hier voor jou mee te maken heeft is welkom en zelfs nodig om bij “the wisdom of the system” te komen.
– Op olifantenjacht gaan met verhelderende vragen: we zijn benieuwd naar wat je zegt, en wat dat voor jou betekent. Omdat we er daarmee achter komen wat jouw gedrag in de basis ‘aanstuurt’.
Een praktische tool die je hierbij kunt gebruiken is de ‘Clean Setup’: aan het begin van bv. een meeting stel je iedereen drie vragen: wat ze zouden willen dat er gaat gebeuren, wat dat van henzelf vraagt en hoe anderen daarbij kunnen helpen.
Uiteraard vanuit de basishouding die hierboven staat.
Hiermee zet je de toon: Iedereen is anders, mag zichzelf laten zien (graag zelfs!), en draagt verantwoordelijkheid voor wat belangrijk voor je is.
En dat is handig, want het gaat in verandering altijd om meer of minder nieuw terrein. Kunnen omgaan met de onzekerheid die dat met zich meebrengt (bijvoorbeeld in de liminale fase) is belangrijk, want juist daar liggen de kansen om wezenlijke veranderingen te maken. En die kunnen alleen plaatsvinden als mensen bereid zijn zich feilbaar en open op te stellen.
Kwetsbaarheid is zo inderdaad een kracht.